Ważniejsze osiągnięcia

Spółdzielnia Telefoniczna

Samorządowcy i lokalni liderzy gmin Doliny Strugu u progu przemian ustrojowych zdawali sobie sprawę, że bez możliwości sprawnego komunikowania się, bez dostępu do informacji i nowoczesnych technologii nie jest możliwy rozwój gospodarczy: nie rozwinie się lokalna przedsiębiorczość, nie będą powstawać nowe miejsca pracy. Tymczasem dostęp do łączy telefonicznych był w tych gminach niezwykle ograniczony, a państwowa wówczas firma telekomunikacja nie inwestowała na obszarach wiejskich. Aby zmienić tę sytuację, zdecydowano się na pionierskie rozwiązanie: powołano pierwszą w Polsce wiejską spółdzielnię telefoniczną. Było to równocześnie pierwsze w Europie postkomunistycznej przełamanie monopolu państwowego w dziedzinie telekomunikacji.

Od 1991 roku, dzięki funkcjonowaniu Okręgowej Spółdzielni Telefonicznej w Tyczynie, nastąpił radykalny wzrost liczby abonentów (dziś ok. 10 000).

Spółdzielcy (ok. 7000 osób) sami decydują o rozwoju swojej spółdzielni. Zgodnie z ich wolą m.in. rozmowy lokalne (w obrębie Spółdzielni) są bezpłatne.

Mieszkańcy gmin Doliny Strugu nie mają również problemów z dostępem do Internetu, gdyż usługę tę oferuje spółka Intertele. Jest to sytuacja wyjątkowa na obszarach wiejskich.

Rozwój infrastruktury technicznej

W ostatnich latach nastąpił znaczący rozwój infrastruktury technicznej. Budowano wodociągi, sieci kanalizacyjne, oczyszczalnie ścieków.

Spowodowało to duże zainteresowanie możliwością osiedlania się na obszarze 4 gmin, wzrosła wartość działek budowlanych, wydaje się znaczącą ilość pozwoleń na budowę. Mieszkańcy Rzeszowa, uciekając od hałasu i tłoku dużego miasta, chętnie osiedlają się wśród malowniczych pagórków Doliny Strugu, gdyż wiedzą, że znajdą tu łatwy dostęp do wszystkich udogodnień cywilizacyjnych, a jednocześnie bezpieczne i przyjazne środowisko.

Troska o ekologię

Podstawowym założeniem programu „Sami sobie” jest wybieranie takich kierunków rozwoju gospodarczego, które pozwolą zachować wszystkie walory krajobrazu i pełnię piękna przyrody tego obszaru. Wobec wzrostu przedsiębiorczości i napływu nowych mieszkańców, gminy Doliny Strugu zdecydowały się na wspólne rozwiązanie problemu odpadów. Dzięki zrealizowanemu przedsięwzięciu udało się uniknąć, nieobcego innym dynamicznie zmieniającym się terenom, problemu śmieci, ich segregacji, budowy wysypisk.

Wykorzystanie lokalnych zasobów

Jednym z głównych pracodawców na tym terenie jest firma „Chmielnik Zdrój” S.A., zajmująca się eksploatacją lokalnych zasobów doskonałych wód. Złoża wód mineralnych występujących na tym obszarze były znane i gospodarczo wykorzystywane już przed II wojną światową, funkcjonował wówczas m.in. dom zdrojowy w Hyżnem. W 1994 roku utworzono spółkę „Chmielnik Zdrój”, która nie tylko produkuje doskonałą wodę i różnorodne napoje, ale także dostarcza je bezpośrednio do mieszkań klientów.

W opracowaniu i utrzymaniu systemu dostaw bezpośrednich dużą rolę odegrała Spółdzielnia Telefoniczna, dzięki jej funkcjonowaniu jest możliwy sprawny kontakt miedzy firmą i tysiącami klientów. Obecnie wzrasta rola Internetu w tych kontaktach. Mimo dużej konkurencji na rynku, także wielkich firm światowych, „Chmielnik Zdrój” zwiększa z każdym rokiem krąg odbiorców i poziom zatrudnienia.

Markowy produkt lokalny - rolnictwo tradycyjne

Sukces dostaw bezpośrednich wody i napojów oraz sprawne zorganizowanie rynku zbytu nasunęło pomysł poszerzania asortymentu. Zaoferowano klientom inne produkty lokalne, wyraźnie podkreślając miejsce ich pochodzenia: małe rodzinne gospodarstwa rolne, usytuowane w czystym ekologicznie obszarze, produkujące tradycyjnymi metodami. Dziś regularnie dostarcza się do mieszkań tysięcy klientów warzywa, mąkę, miód, jaja, tradycyjnie wypiekane chleby, wszystko opatrzone godłem produktu z Doliny Strugu.

Uczestnikami przedsięwzięcia, oprócz osób zatrudnionych bezpośrednio w firmie „Chmielnik Zdrój”, stali się więc także miejscowi rolnicy. Dla ich niewielkich gospodarstw, dostarczających małe partie towaru, taka organizacja zbytu jest jedyną szansą sprzedaży plonów. W interesie klientów, a także dla zachowania wartości marki produktu lokalnego prowadzi się stały monitoring jakości upraw i dostarczanych towarów.

To pilotażowe przedsięwzięcie budzi duże zainteresowanie w innych regionach.

Nowe placówki oświatowe

Młodzież wywodząca się z obszarów wiejskich ma zwykle dostęp do znacznie skromniejszej oferty edukacyjnej niż młodzież z miast, nie ma możliwości wyboru szkoły czy profilu kształcenia. Dla wyrównania szans edukacyjnych powołano szkoły społeczne, funkcjonujące oprócz szkół publicznych. Mają one zmodyfikowany program, w którym zwraca się większą uwagę na regionalne tradycje. Obecnie funkcjonują: Społeczne Gimnazjum, Społeczne Liceum, Szkoła Muzyczna.

Program zapobiegania uzależnieniom

Program „Sami sobie” różni się od wielu programów rozwoju regionalnego tym, iż zwraca się w nim szczególną uwagę na problemy społeczne. W dążeniu do poniesienia poziomu gospodarczego mikroregionu, a także poziomu życia ludności nie zapomina się o potrzebach duchowych człowieka. Są organizowane dni skupienia, rekolekcje, zajęcia formacyjne. Aby jak najlepiej realizować aspekty społeczne programu, utworzono dwie ważne placówki: Dom Pomocy Rodzinie oraz dla młodzieży Dom Skauta.

W okresie transformacji, przynoszącej tak wiele zmian pozytywnych, dostrzec można niestety także nasilenie się zjawisk niepożądanych. Najbardziej dotkliwym zjawiskiem jest alkoholizm. Na obszarze Doliny Strugu jest realizowany od kilku lat program zapobiegania uzależnieniom oraz pomocy osobom wychodzącym z nałogu. Przy fachowym wsparciu Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień organizuje się zajęcia terapeutyczne, grupy wsparcia, a także poprzez współpracę z firmą „Chmielnik Zdrój” różne formy zatrudnienia socjalnego dla osób zdecydowanych zerwać z nałogiem.

Obecnie trwają starania w PARP o przyznanie funduszy umożliwiających osobom wychodzącym z nałogu zdobywanie nowych kwalifikacji i uprawnień zawodowych.